IFRRO Dünya Kongresi ve Yıllık Genel Kurulu
84 ülkeden 141 meslek birliğinin üye olduğu Uluslararası Çoğaltım Hakları Kuruluşları Federasyonu’nun (International Federation of Reproduction Rights Organisations-IFRRO) 2013 Dünya Kongresi 28-31 Ekim 2013 tarihleri arasında Yayıncılar Meslek Birliği’nin evsahipliğinde İstanbul’da yapıldı.
Yazar ve yayıncılık meslek birliklerinin üye olduğu IFRRO’nun kongresine Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı-WIPO, Uluslararası Yayıncılar Birliği-IPA, Uluslararası Kütüphane Birlikleri ve Kuruluşları Federasyonu-IFLA, Türkiye Yayıncılar Birliği gibi kurumların temsilcilerinin yanı sıra, AB ve Arap Devletleri Birliğinden temsilciler de katıldı. Ayrıca Türkiye’den ilgili alanlardaki meslek birlikleri, yayıncılar, Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Abdurrahman Arıcı, Kültür ve Turizm Bakan Başdanışmanı Abdurrahman Çelik, Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü Meslek Birlikleri Daire Başkanı Bilge Kılıç ve Kültür ve Turizm Bakanlığı Telif Hakları Genel Müdürlüğü Uzmanı İrem Savaş ve diğer kurumlardan yaklaşık 100 konuk Kongrenin çeşitli etkinliklerine katıldılar.
2011 yılında IFRRO’ya üye olan Yayıncılar Meslek Birliği’nin evsahipliğinde Grand Cevahir Otel ve Kongre Merkezinde toplanan kongrede telif hakları, lisanslama, korsanla mücadele, elektronik yayıncılıkta telif düzenlemeleri gibi konular, dünyadan örneklerle konuşuldu ve deneyimler aktarıldı. Kongreyle eşzamanlı olarak IFRRO, “Toplu Hak Yönetimi: Yaratıcılıktan, Kültürel ve Ekonomik Gelişmeden Yararlanmak” temalı genel kurulunu da gerçekleştirdi.
Kongre kapsamında düzenlenen “Telif Hakları, Kültürel Çeşitlilik ve Toplu Hak Yönetimi” başlıklı uluslararası konferansın açılışında konuşan Abdurrahman Arıcı, sosyal hayatın gelişmesi için yayıncılığın önemli olduğunu ve sektörün zarar görmemesi için yazar ve yayıncıların haklarının korunması gerektiğini belirtti.
Korsan yayıncılıkla mücadelenin önemine değinen Arıcı, Bakanlık olarak telif ve fikri mülkiyet hakları konusunda farkındalık yaratmayı amaçladıklarını kaydetti. Uluslararası hukuka uygun bir yasama sisteminin, adil ve eşit yaptırımların, güçlü bir idare sisteminin gerekli olduğunu vurgulayan Arıcı, bakanlığın fikri mülkiyet haklarının ihlaline karşı etkin ve önemli bir rol üstlendiğini, korsanla mücadelede güçlü yaptırımlar uygulandığını ve telif hakları birlikleriyle yakın işbirliği içerisinde çalıştıklarını ifade etti.
IFRRO Başkanı Rainer Just de Türkiye’nin, 1948 yılında İnsan Hakları Evrensel Beyannamesini imzalayan ilk ülkelerden olduğunu dile getirdi. Just, “Telif hakları ve bu hakların etkin şekilde yönetimi, yaratıcılığı ve kültürel çeşitliliği sürdürmeyi, fikri hakların yaygın dağılımını, bilimsel ve kültürel ifadenin ve bilgi paylaşımına erişim yollarının çeşitlenmesini sağlamaktadır,” ifadelerini kullandı.
Yaybir Yönetim Kurulu Başkanı Tuğrul Paşaoğlu ise dijital teknolojilerin, sınırlar da dahil olmak üzere, ilim ve edebiyat eserlerinin yaratılmasının ve yayılmasının önündeki fiziki engelleri kaldırdığını kaydetti. Dijital yayıncılığın küresel ekonominin bir parçası olduğunu, bu alanda standartlar ve düzenlemeler çerçevesinde faaliyet göstermenin bir gereklilik olduğunu ekleyen Paşaoğlu, “Diğer taraftan kültürel çeşitliliğin korunması ve geliştirilmesi ile sürdürülebilir bir kültür endüstrisi için vazgeçilmez koşullar olan ifade ve yayma özgürlüğü dünyanın birçok yerinde hâlâ kanuni ve siyasi engellerle karşılaşmaktadır,” dedi. Paşaoğlu, bu kısıtlamalara karşı durulması gerektiğini vurguladı.
Kongrenin Açılış Kokteyli, 29 Ekim akşamı, İstanbul Kongre Merkezi-ICC salonunda Kültür Bakanlığı yetkilileri, meslek birliklerinin temsilcileri ve IFRRO delegelerinin katılımıyla gerçekleşti.
Yine kongre kapsamında, 30 Ekim akşamı, Rahmi Koç Müzesinde bir akşam yemeği düzenlendi. Yemeğe Abdurrahman Arıcı’nın yanı sıra, Abdurrahman Çelik, Bilge Kılıç, İrem Savaş, meslek birliklerinin temsilcileri ve delegeler katıldı. Kongrenin son gecesi olan 31 Ekim akşamı ise, Türkiye Yayıncılar Birliği’nin evsahipliğinde, Cezayir Lokantasında yayıncı delegelere özel bir yemek verildi.
IFRRO Genel Kurulu ve Dünya Kongresinin, gelecek yıl Güney Kore’nin Başkenti Seul’de yapılması planlanıyor.
IFRRO Hakkında
Uluslararası Çoğaltım Hakları Kuruluşları Federasyonu (International Federation of Reproduction Rights Organisations – IFRRO) Bern ve diğer uluslararası telif hakları anlaşmalarında vücut bulan uluslararası telif hakları prensiplerine ilişkin esasları temel alarak kurulmuş bağımsız bir kuruluştur. Amacı, çoğaltım haklarının ve telif haklarına konu eserlere ilişkin diğer ilgili veya bağlantılı hakların ortaklaşa idaresini, ulusal meslek birliklerinin işbirliği ile uluslararası çerçevede sağlanmasına olanak tanımaktır.
IFRRO’nun 84 ülkeden 141 üyesi bulunmaktadır. IFRRO üyeleri; dünya yayıncılık sektörünü temsil eden uluslararası ve ulusal yazar ve yayımcılık kuruluşlarından, toplu hak yönetimi ve telif hakları birliklerinden oluşmaktadır. IFRRO, Dünya Fikri Mülkiyet Teşkilatı WIPO, UNESCO, CERLALC ve benzeri AB ve Arap Devletleri Birliği kurumlarında temsil edilmektedir.
IFRRO, üyeleri aracılığıyla hem eser sahiplerini hem de yayıncılara; sahip oldukları hakların kullanılması ve korunması anlamında yasal çerçevenin çizilmesi ve geliştirilmesi açısından ortak bir uluslararası platform sağlamaktadır.
IFRRO, etkili meslek birliklerinin gerekliliği konusunda kamu bilincini artırmak ve yayıncıları, yazarları ve diğer hak sahiplerini, dünya çapında hak yönetim sistemleri geliştirmeleri açısından desteklemek için çalışmaktadır. Hak sahipleri ile kullanıcılar arasındaki dengeleri gözeterek; uluslararası ve ulusal telif hakları mevzuatının geliştirilmesi, standartların oluşturulması, kurumsal yapıların geliştirilmesi, telif hakları koruma, takip ve tahsil sistemlerinin yaygınlaştırılmasına yönelik araştırma ve eğitim çalışmaları yapmakta, toplantı ve konferanslar düzenlemekte, uygulamalar gerçekleştirmektedir.