YAYINCILAR TELİF HAKLARI VE LİSANSLAMA MESLEK BİRLİĞİ
YAYBİR TÜZÜĞÜ
1. Bölüm: Genel Hükümler
Birliğin Adı, Merkezi ve Faaliyet Alanı
Madde 1- 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 42. maddesi ve 01/04/1999 tarihli Mülga Fikir ve Sanat Eseri Sahipleri ile Bağlantılı Hak Sahipleri Meslek Birlikleri ve Federasyonları Hakkında Tüzük’ün 8. maddesinde öngörülen şartları yerine getirerek Bakanlığa başvuruda bulunan Yayıncılar Telif Hakları ve Lisanslama Meslek Birliği – YAYBİR; ilgili mevzuat gereğince Bakanlık tarafından verilen 27.04.2006 tarihli E-48942949-255.01-2512613 sayılı izin ile 27.04.2006 tarihinde faaliyetine başlamış olup;
5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nun 42. Maddesinde yer alan “Eser sahipleri ve eser sahiplerinin hakları ile bağlantılı hak sahipleri ile bu kanunun 52. maddesine uygun biçimde düzenlenmiş sözleşmelerle eser veya hak sahibinden malî hakları kullanma yetkilerini devralarak bu kanunun 10. maddesine göre ilim-edebiyat eserleri üzerindeki hakları kullanarak, süreli olmayan yayınları çoğaltan ve yayanlar üyelerinin ortak çıkarlarını korumak ve bu Kanun ile tanınmış hakların idaresini ve takibini, alınacak ücretlerin tahsilini ve hak sahiplerine dağıtımını sağlamak üzere… meslek birliği kurabilirler.”
hükmü ve 07/04/2022 tarihli Telif Hakları Alanında Meslek Birlikleri Yönetmeliği hükümleri kapsamında, Gümüşsuyu Mah. İnönü Caddesi No: 57/8 Beyoğlu İstanbul merkez adresinde faaliyet göstermektedir.Ortak sponsorlu Gözlüklerimize göz atın, her zevke ve bütçeye uygun çeşitli seçeneklerle, çevrimiçi satın alınabilir
Tanımlar
Madde 2- Bu Tüzük’te:
a) Bakanlık: Kültür ve Turizm Bakanlığını,
b) Birlik payı: Meslek birliğince, hakların yönetimiyle ilgili giderleri karşılamak amacıyla, telif geliri ve telif gelirlerinin yatırımından doğan herhangi bir gelirden alınan, kesilen veya mahsup edilen tutarını,
c) Federasyon: Kanun ve Tüzük hükümlerine göre kurulan meslek birlikleri üst kuruluşları,
d) Meslek Birliği (Birlik): Yegâne veya esas amacı birden fazla hak sahibi adına, müşterek menfaatleri doğrultusunda hakların toplu yönetimini sağlamak olan, kar amacı gütmeyen ve Kanun ile Yönetmelik hükümlerine göre kurulmuş özel hukuka tabi tüzel kişileri,
e) Kanun: 5/12/1951 tarihi ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununu,
f) Yönetmelik: 07/04/2022 tarihli Telif Hakları Alanında Meslek Birlikleri Yönetmeliğini g) Eser Sahibi: Eseri meydana getiren gerçek kişiyi,
h) Hak sahibi: Eser sahipleri, bağlantılı hak sahipleri veya mali hak sahiplerini,
i) Telif geliri: Kanun ile tanınmış hakların idaresi ve takibi dolayısı ile meslek birlikleri tarafından hak sahipleri adına toplanan geliri,
j) Temsilcilik sözleşmesi: Meslek birlikleri arasında imzalanan ve bir meslek birliğinin temsil ettiği hakların yönetimi için bir diğer meslek birliğini vekil tayin ettiği herhangi bir anlaşmayı,
k) Toplu hak yönetimi: Telif haklarının meslek birlikleri aracılığıyla takip edilmesini,
l) Üye: Meslek birliğine yetki belgesi veren ve birlikçe üyelik başvurusu kabul edilen hak sahibini,
m) Yetki Belgesi: Hak sahibinin belirli mali haklarının idaresi ve takibi, telif ücretlerinin tahsili ve bu ücretlerin dağıtımı için meslek birliğini yazılı olarak yetkilendirdiği, hak sahibi ile meslek birliği arasında karşılıklı hak ve yükümlülükler doğuran belgeyi,
n) Kitap Yayımcısı: Eser veya hak sahibinden mali hakları kullanma yetkilerini devralarak veya Kanunun 10’uncu maddesine göre ilim-edebiyat eserleri üzerindeki hakları kullanarak süreli olmayan yayınları çoğaltan ve yayanları,
o) Sertifika: 5846 sayılı Kanun’un 44 üncü maddesi ve Fikir ve Sanat Eserlerinin Tespit Edildiği Materyallerin Dolum, Çoğaltım ve Satışını Yapan veya Yayan İşletmelerin Sertifikalandırılmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik uyarınca Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından verilen belgeyi ifade eder. Bu Tüzük’te tanımı bulunmayan hususlar hakkında Kanun ve Yönetmelikte yer alan tanımlar esas alınır.
Birliğin Amacı
Madde 3- Yayıncılar Telif Hakları ve Lisanslama Meslek Birliği- YAYBİR’in amacı:
a) Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında; eser veya hak sahiplerinden sözleşmeyle devraldıkları malî hakları kullanarak, ilim ve edebiyat eserlerini çoğaltan ve yayan üyelerinin ortak çıkarlarını korumak ve haklarının toplu yönetimini ve takibini sağlamak, alınacak tazminat ve telif ücretlerinin tahsilini ve hak sahiplerine dağıtımını sağlamaktır.
b) Yayıncıların ve kitap yayıncılığının gelişmesini ve kamuoyu tarafından tanınmasını sağlamak, üyelerin mali haklarını devraldığı ilim ve edebiyat eserlerine yönelik mali hak tecavüzlerini ve izinsiz olarak işlenmesini, çoğaltılmasını, yayılmasını, temsilini ve umuma iletimini önlemek için mücadele etmek ve bu konuda kamuoyunu ve üyelerini bilinçlendirmek; bu konularda üyelerine, kullanıcılara, uygulayıcılara ve kamuoyuna yönelik konferans, seminer, panel, çalıştay vb. eğitimler düzenlemek; bu amaçlara yönelik basılı, görsel, işitsel, dijital materyaller ve yayınlar hazırlama yoluyla kamuoyunu bilgilendirmektir.
Üyelerin Temsili ve Hakların Takibi
Madde 4- Birlik; kamu kurum ve kuruluşları, gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileriyle ilişkilerinde, birlik üyesi olan yayımcıların haklarının takibi ve yönetiminde, üyelerince verilen yetki belgesi veya mevzuat kapsamında verilen yetki çerçevesinde yetkilidir.
Meslek birlikleri, hak sahiplerinin yetki belgesine konu haklarını (üye hak sahibinin elinde bulundurduğu çoğaltma, yayma, temsil, işaret, ses ve görüntü nakline yarayan araçlar ile umuma iletim hakları; üyenin tek başına yapmayacağı; toplu hak yönetimi ve idaresini ve takibini gerektiren özel kopyalama harçlarının tahsili, kısmi kopyalama ve ödünç verme lisans anlaşmaları yapılması, toplu olarak kamuya ödünç verme faaliyetleri, tarifelerin belirlenmesi uygulanması, verilen lisans bedellerinin toplanması dağıtılması, tüm eserler ile ilgili olarak korsanla mücadele ve hak ihlallerinin önlenmesi kapsamında verilen yetkiler) münhasıran takip etmeye yetkilidir.
Üyeler, birliğe devretmedikleri haklarını bireysel olarak takip edebilirler.
Hak sahiplerinin Kanunla tanınmış hakları, ülke içinde Yönetmelik gereğince kurulan birlikler dışında başka birlik, dernek, şirket ve benzeri kuruluşlar tarafından takip edilemez.
Birliğin Görev ve Faaliyetleri
Madde 5- Birlik işbu Tüzük’ün 3. Maddesinde belirtilen veya Kanun ile Yönetmelikle belirlenen amaçlarına ulaşmak için, mevzuatın verdiği imkânlar içinde aşağıdaki görev ve faaliyetleri yürütür;
a) Faaliyetlerini etkinlik, katılımcılık, şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerine göre yürütmek.
b) Hakların yönetimini, hakkaniyete uygun koşullarda gerçekleştirmek.
c) Yönettikleri haklara ilişkin her türlü bedelin tahsilini ve dağıtımını, dağıtım planlarına uygun olarak adil, şeffaf ve düzenli bir şekilde gerçekleştirmek.
d) Üyelerin her türlü kurum ve kuruluşlarda haklarını idare etmek, izlemek, korumak, idari ve yargı yollarına başvurmak,
e) Üyeleri tarafından, eser veya hak sahibinden mali hakları devralınmış süreli olmayan yayınların kullanımından kaynaklanan ücretlerin ve tazminatların tahsilini sağlamak,
f) Yurtiçinde ve yurtdışında kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve özel hukuk tüzel kişileri ile idari ve mesleki ilişkiler kurmak,
g) Mesleki yayınlar yapmak, kamuoyunu ve üyelerini bilinçlendirmek, üyelerine, kullanıcılara, uygulayıcılara ve kamuoyuna yönelik kurs açmak, konferans, seminer, panel, çalıştay, vb. eğitimler düzenlemek; bu amaçlara yönelik basılı, görsel, işitsel, dijital materyaller ve yayınlar hazırlama yoluyla kamuoyunu bilgilendirmek,
h) Üyelerine sosyal tesisler kurmak, lokal açmak ve bunları işletmek; amaçlar doğrultusunda kullanılmak üzere menkul, gayri menkul ve motorlu taşıt satın almak,
i) Üyeleri için yardım sandığı kurmak ve diğer sosyal hizmetleri gerçekleştirmek,
j) Üyeleri tarafından, eser veya hak sahibinden mali hakları devralınmış süreli olmayan yayınların ve her biçimdeki nüshalarının ticari amaçlarla kullanılmasını kontrol ve takip etmek, izinsiz kullanımları önlemek için gerekli tedbirleri almak,
k) Üyeleri tarafından, eser veya hak sahibinden mali hakları devralınmış süreli olmayan yayınların kullanımlarına ilişkin sözleşmelerin yapılmasına, uygulanmasına ve anlaşmazlıkların giderilmesine yönelik çalışmalarda bulunmak ve diğer ilgili alan meslek birlikleri ile işbirliği yapmak,
l) Yönettikleri haklarla ilgili eserlere ve bağlantılı hak konularına ilişkin veri tabanını oluşturmak, güncellemek ve ilgililerin bilgisine sunmak.
m) Aynı alanda faaliyet gösteren meslek birlikleri bakımından ortak veri tabanı oluşturmak.
n) İlim ve edebiyat eserlerini, yasa dışı yollarla üreten, çoğaltan ve/veya umuma ileten, izinsiz biçimde yurda getiren, dağıtan ve pazarlayan kişi ve kuruluşlara karşı alınacak yasal önlemler ve yapılacak mücadele konusunda, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’na göre kurulmuş başka meslek birliklerinden dileyenlerle iş birliği yapmak.
ö) İlim ve edebiyat eserlerini, yasa dışı yollarla üreten, çoğaltan ve/veya umuma ileten, izinsiz biçimde yurda getiren, dağıtan ve pazarlayan kişi ve kuruluşlara karşı yasal önlemler alınması ve mücadele edilmesi için; Birlik üyelerinden ve Birlik üyesi olmamakla birlikte, konuya ilişkin menfaatleri olan diğer gerçek ve tüzel kişilerden dileyenlerin, dilediği ölçülerde katılabileceği bir fon oluşturmak ve bu fonda toplanacak gelirleri, söz konusu yasal önlemleri sağlamak ve yasal işlemleri yapmak amacıyla harcamak.
p) Yasal düzenlemeler çerçevesinde, yapacağı karşılıklı anlaşmalar uyarınca, süreli olmayan yayınların hak sahibi yabancı uyruklu gerçek kişilerin ve/veya yabancı ülkelerin yasalarına göre kurulmuş tüzel kişilerin haklarını Türkiye’de korumak, izlemek, onlar adına doğacak tazminat ve ücretlerin tahsilini sağlamak.
r) Yönettikleri haklarla ilgili tarife ve artış gerekçeleri ile bu tarifelere ilişkin indirim ve ödeme kolaylıklarını ait olduğu yılın dokuzuncu ayının sonuna kadar duyurmak.
s) İktisadi işletmeler kurmak.
2. BÖLÜM: Meslek Birliği Üyeliği
Üye Olma Hakkı ve Yükümlülükleri
Madde 6- Yönetmelik m.4’te yer alan “kitap yayımcıları” alanında bulunan ve işbu Tüzüğün 7. maddesinde yer alan nitelikleri taşıyan tüm hak sahipleri Birlik üyesi olabilir. Üyeler eşit haklara sahiptir.
Hiç kimse Birliğe üye olmaya veya Birlikte üye kalmaya zorlanamaz.
Türk yasalarına göre kurulmuş tüzel kişiler bu meslek birliğine üye olabilirler. Tüzel kişi üyeler, kendi Yönetim Kurulu başkanları veya temsille görevlendirecekleri kişi tarafından temsil edilir. Bu kişinin başkanlık veya temsil görevi sona erdiğinde, tüzel kişiyi temsil edecek kişi yeniden belirlenir.
Bu Birliğe üye olanlar, Yönetmelik gereğince aynı alanda faaliyet gösteren başka bir birliğe üye olamazlar.
Üyeler, genel kurulca belirlenmiş olan giriş aidatını ve üyelik aidatını ödemekle yükümlüdürler.
Üyelik Şartları
Madde 7- Birliğe üye olabilmek için aşağıdaki nitelikleri taşımak gerekir:
a) Kanunun 42. maddesinin birinci fıkrasında tanımlandığı şekliyle süreli olmayan yayınları çoğaltan veya yayan olmak ya da devren iktisap yoluyla süreli olmayan yayınların mali haklarını kullanma yetkisine sahip olmak,
b) Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak,
c) En az altı aydan beri “Yayınevi” ve “İthalat” faaliyet alanlarında Sertifika sahibi olarak fiilen üretimde bulunmak.
Üyelik Başvurusu ve Kabul
Madde 8- Üye olmak isteyen hak sahipleri, Birliğe yazılı olarak başvururlar. Kanunda, Yönetmelikte ve YAYBİR Tüzüğü’nde öngörülen nitelik ve ölçütleri taşıyan ve yetki belgesi verenler üyeliğe kabul edilirler.
Başvurular yönetim kurulunca karara bağlanır ve başvuru tarihinden itibaren altmış gün içinde ilgiliye yazı ile duyurulur. Ret kararlarında gerekçe belirtilir.
Üyeliğe kabul kararı, üyelik defterine sıra numarası ile yazılır.
Yönetim Kurulunun üyeliğe kabul kararlarına karşı yargı yoluna başvurulabilir ya da yeniden değerlendirilmesi için Yönetim Kuruluna itiraz edilebilir. Yönetim Kurulu, itirazı Teknik – Bilim Kurulunun konuya ilişkin görüş ve önerisini almak suretiyle, değerlendirerek karar verir.
Üyeliğin Sona Ermesi ve İlişkilerin Tasfiyesi
Madde 9-
Üyelik;
a) Ölüm,
b) Tüzelkişiliğin sona ermesi,
c) Üyelikten ayrılma,
ç) Üyelikten çıkarılma,
d) Üyelik için aranılan niteliklerin sonradan kaybedilmesi,
e) Yetki belgesinin konusuz kalması ile sona erer.
Bu durumda, üyelik kaydı Yönetim Kurulu kararıyla açıklaması da yapılarak defterden silinir. Üyeliği sona erenler ile Birliğin karşılıklı yükümlülükleri, yetki belgesinin geçerliliği kapsamında belirlenir.
Üyelikten Ayrılma
Madde 10- Üyeler, yazılı başvuru ile Birlik üyeliğinden ayrılma isteğinde bulunabilirler. Üyelik, bu başvuruyla sona erer. Yetki belgesinin geçerliliğine ilişkin hükümler saklıdır.
Üyelikten Çıkarma ve İtiraz
Madde 11- Üyeler aşağıdaki hallerde Haysiyet Kurulu kararıyla üyelikten çıkarılırlar:
a) Kendisi hakkında aidat ödemesinin geciktirilmesi nedeniyle verilmiş kınama cezasına rağmen geçerli bir mazereti olmaksızın bir yıl süre ile üyelik aidatını ödememek.
b) YAYBİR’deki pozisyonunu kendi kişisel çıkarları için kullanmak.
c) YAYBİR üyelerinin hak ve yararlarının zedelenmesine sebebiyet vermek.
d) Yönetim Kurulu veya Genel Kurul kararlarına yazılı uyarıya rağmen uymamak suretiyle YAYBİR’in çalışmalarına veya amaçlarının gerçekleşmesine doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir suretle engel olmak
e) Kasıtlı fiil, eylem, tutum veya davranışlar ile YAYBİR’in çalışmalarına veya amaçlarının gerçekleşmesine doğrudan veya dolaylı olarak herhangi bir suretle engel olmak.
f) Korsan yayın yapmak, yapılmasına ve yayılmasına aracı ya da yardımcı olmak, bu hususta yargı yoluyla ceza almış olmak,
g) Bir takvim yılı içinde iki veya daha fazla kınama cezası almak,
h) YAYBİR’e sunulan yetki belgesinde öngörülen hususlara, yazılı uyarılara rağmen aykırı hareket etmeyi sürdürmek.
i) Mazeret bildirmeksizin üst üste 3 Genel Kurula katılmamak.
Çıkarılma kararı iadeli taahhütlü posta yoluyla yedi gün içinde ilgiliye bildirilir.
Üyelikten çıkarılma kararlarına karşı ilgili üye, kararın kendisine tebliği tarihinden itibaren bir ay içerisinde Haysiyet Kuruluna itiraz edebilir.
Haysiyet Kurulu kararlarına karşı yargı yolu açıktır.
Genel kurul toplantısından önceki kırk beş gün içinde verilen üyelikten çıkarma kararları, genel kurul toplantısını takip eden iş gününden itibaren sonuç doğurur.
3. BÖLÜM: Birlik Organları
Madde 12- Birliğin zorunlu organları şunlardır:
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetleme Kurulu,
d) Teknik-Bilim Kurulu,
e) Haysiyet Kurulu.
Birliğin ihtiyaçları doğrultusunda genel kurul kararı ile ihtiyari organlar oluşturulabilir. Ancak zorunlu organların görev, yetki ve sorumlulukları bu organlara devredilemez.
Genel Kurul
Madde 13- Genel kurul, YAYBİR üyelerinden oluşur.
Genel Kurulun Görev ve Yetkileri
Madde 14- Genel Kurulun görev ve yetkileri aşağıda gösterilmiştir:
a) Bir sonraki olağan genel kurula kadar görev yapmak üzere Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Teknik- Bilim Kurulu ve Haysiyet Kurulunun asıl ve yedek üyelerini genel kurul tarafından belirlenecek usulle seçmek,
b) Federasyon kurmak, Federasyona katılma kararı almak ve federasyon genel kuruluna katılacak temsilcileri seçmek,
c) Üyelik türüne ilişkin uyuşmazlıkları karara bağlamak,
d) Bütçe tasarısını görüşmek ve karara bağlamak,
e) Kurullarca öngörülen raporları incelemek ve karara bağlamak,
f) Yönetim Kurulunun hesaplarını incelemek ve ibra etmek,
g) Şube açılmasına veya kapatılmasına karar vermek,
h) Taşınmaz mal alınması ve satılması, bunlar üzerinde ayni haklar tesis edilmesini onaylamak,
i) Birlik tüzüğündeki değişiklik önerileri ile yönerge önerilerini karara bağlamak,
j) Birlik zorunlu organlarının başkan ve üyelerine verilecek ücretleri belirlemek,
k) Giriş ödentileri ve yıllık ödentilerin miktarı ile tahsil olunacak ücret ve tazminatlardan alınacak Birlik payını belirlemek,
l) Telif gelirleri ve tazminatlar ile bu gelirler ile yapılan yatırımlardan elde edilen gelire ilişkin yatırım politikasına karar vermek,
m) Telif gelirleri ve tazminatlar ile bu gelirlerle yapılan yatırımlardan elde edilen gelirden kesilecek birlik payı ile kültürel ve sosyal amaçlarla yapılacak kesintileri makul bir oranda belirlemek,
n) Birliğin aynı amaçlı uluslararası kuruluşlara katılması veya bunlarla işbirliği yapması konularında karar vermek,
o) Birliğin amacına ve faaliyet alanına ilişkin şirket kurmasına ve kurulmuş olan şirketlere ortak olmasına dair kararı onaylamak,
p) Yönetim Kurulunun Genel Kurulda incelenmesini önerdiği hususları görüşmek ve karara bağlamak,
r) Üyelik niteliklerine ilişkin ölçütleri belirlemek,
s) Üyeleri tarafından, eser veya hak sahibinden mali hakları devralınmış süreli olmayan yayınların çoğaltılmış nüshalarının izinsiz kullanımı ile ilgili tedbirleri saptamak,
t) Risk yönetim politikasına karar vermek,
u) Birliğin borç almasını, borç vermesini ya da alınan borçlar için teminat vermesini onaylamak,
v) İktisadi işletmeler kurulmasına karar vermek, y) Mevzuat ve Birlik Tüzüğü ile verilmiş diğer görevleri yapmak,
Genel Kurulun Toplanması
Madde 15- Genel kurul, olağan toplantısı en geç Kasım ayının sonuna kadar Yönetim Kurulunun çağrısı üzerine toplanır. Olağan genel kurul toplantılarının en geç iki yılda bir yapılması zorunludur.
Genel kurul; Yönetim Kurulu veya Denetleme Kurulunun gerekli gördüğü hallerde veya üyelerin beşte birinin yazılı başvurusu üzerine, Yönetim Kurulu tarafından olağanüstü toplantıya çağrılır.
Denetleme Kurulu veya genel kurulda oy kullanma yetkisine sahip olan üyelerin beşte birinin yazılı isteğine rağmen Yönetim Kurulu istek yazısının kendisine ulaştığı tarihten itibaren otuz gün içinde genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırmazsa, Denetleme Kurulunun veya toplantı isteğinde bulunan üyelerin başvurusu üzerine Bakanlık, Yönetim Kurulu üye sayısı kadar genel kurulda oy kullanma yetkisine sahip olan üyeyi, genel kurulu olağanüstü toplantıya çağırmakla görevlendirir.
Genel kurulun toplantıya çağrı usulü
Madde 16- Yönetim Kurulu, birlik tüzüğüne göre genel kurula katılacak üyelerin listesini düzenler. Genel kurula katılacak üyeler; en az on beş gün önceden, toplantının günü, saati, yeri, gündemi ve toplantıya katılacak üyeleri içeren bir liste ile yazılı olarak bildirilmek veya üyenin bildirdiği elektronik posta adresine ya da iletişim numarasına mesaj gönderilmek suretiyle toplantıya çağrılır. Bu çağrıda, çoğunluk sağlanamaması sebebiyle toplantı yapılamazsa, ikinci toplantının hangi gün, saat ve yerde yapılacağı da belirtilir. İlk toplantı ile ikinci toplantı arasındaki süre yedi günden az, altmış günden fazla olamaz.
Toplantı yeri, günü, saati ve gündemi, toplantı gününden en az on beş gün önce Bakanlığa yazı ile bildirilir. Bu yazıya, toplantıya katılacak üyelerin listesi de eklenir.
Genel kurul toplanma ve karar yeter sayısı
Madde 17- Genel kurul, YAYBİR üyelerinin tam sayısının yarısından bir fazlasıyla toplanır. İlk toplantıda yeter sayı sağlanamazsa ikinci toplantıda çoğunluk aranmaz. Ancak ikinci toplantının yapılabilmesi için, katılan üye sayısının, Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Teknik – Bilim Kurulu ve Haysiyet Kurulları asıl üye sayılarının toplamının iki katından az olmaması gerekir.
Genel kurul üyeleri bir başka üyeye verdikleri noterden onaylı vekâletname ile oy kullanabilirler. Her üye ancak bir üyenin vekâletini alabilir. Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri genel kurulda vekâletname ile temsil edilemez. Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri de başka bir üyeyi vekâleten temsil edemez.
Genel kurul kararları, toplantıda hazır bulunan oyların çoğunluğu ile alınır. Ancak tüzük değişikliği ve birliğin feshi kararları, ancak hazır bulunan oyların üçte iki çoğunluğuyla alınır.
Genel kurul toplantısı usulü
Madde 18- YAYBİR üyelerinin listesi toplantı yerinde hazır bulundurulur. Toplantı yerine girecek üyelerin resmi makamlarca verilmiş kimlik belgeleri, Yönetim Kurulu üyeleri veya Yönetim Kurulunca görevlendirilecek görevliler tarafından kontrol edilir. Üyeler, Yönetim Kurulunca düzenlenen listedeki adları karşısına imza atarak toplantı yerine girerler. Kimlik belgesini göstermeyenler, belirtilen listeyi imzalamayanlar toplantı yerine alınmaz. Birlikçe uygun görülen kişiler ayrı bir bölümde genel kurul toplantısını izleyebilirler.
Toplantı yeter sayısı sağlanmışsa durum bir tutanakla tespit edilir ve toplantı, Yönetim Kurulu başkanı veya görevlendireceği Yönetim Kurulu üyelerinden biri tarafından açılır. Toplantı yeter sayısı sağlanamaması halinde Yönetim Kurulunca bir tutanak düzenlenir.
Açılıştan sonra, toplantıyı yönetmek üzere bir başkan ve yeteri kadar başkan vekili ile yazman seçilerek divan heyeti oluşturulur. Birlik organlarının seçimi için yapılacak oylamalarda, oy kullanan üyelerin divan heyetine veya yetkilendirdiği kişilere kimliklerini göstermeleri ve hazirun listesindeki isimlerinin karşısını imzalamaları zorunludur. Toplantının yönetimi ve güvenliğinin sağlanması divan başkanına aittir.
Genel kurul toplantısında yalnız gündemde yer alan maddeler görüşülür. Ancak toplantıda hazır bulunan oyların en az onda biri tarafından görüşülmesi yazılı olarak istenen konuların gündeme alınması zorunludur. Genel kurul, gündemdeki konuların görüşülerek karara bağlanmasıyla sonuçlandırılır.
Birlik tahmini bütçesinin genel kurulda kabul edilmesinden sonra, gider artırıcı veya gelir azaltıcı bir karar alınması halinde, tahmini bütçe karara uygun olarak revize edilir ve genel kurulda yeniden oylanır.
Toplantıda görüşülen konular ve alınan kararlar bir tutanağa yazılır ve divan başkanı, başkan vekili ile yazman tarafından birlikte imzalanır. Toplantı sonunda, tutanak ve diğer belgeler Yönetim Kurulu başkanına teslim edilir. Yönetim Kurulu başkanı, bu belgelerin korunmasından ve yeni seçilen Yönetim Kuruluna yedi gün içinde teslim etmekten sorumludur.
Genel kurul toplantıları, Yönetim Kurulunca karara bağlanması halinde, Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde elektronik ortamda gerçekleştirilebilir.
Madde 19- Yönetmelik’in “Genel Kurul Sonuç Bildirimi” başlıklı 26. maddesi bu Birlik hakkında da uygulanır.
Yönetim Kurulu
Madde 20- Yönetim Kurulu, Genel Kurul’da gizli oyla seçilen en az yedi üyeden oluşur. Ayrıca üye sayısınca yedek üye seçilir.
Yönetim Kurulu, seçimi izleyen yedi gün içinde asıl üyeler arasından bir Başkan, en az bir Başkan Yardımcısı ve bir Sayman üye seçer.
Kurul, başkanın çağrısı veya başkanın yokluğunda yardımcısının çağrısıyla toplanır.
Yönetim Kurulunun Görev ve Yetkileri
Madde 21- Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri aşağıda gösterilmiştir:
a) Hak sahiplerinin ortak çıkarlarını korumak, toplu haklarının yönetimi ve takibi için gerekli çalışmaları yapmak ve üyelerin haklarına tecavüz durumunda her türlü adli, idari ve icrai yollara ve ilgili mercilere başvurmak.
b) Genel Sekreter ile merkez ve şubelerde çalışacak personeli görevlendirmek, görevlerine son vermek, bunların özlük, ücret, sosyal hakları ve çalışma esasları ile diğer hususlara ilişkin usul ve esasları belirlemek.
c) Bütçeyi hazırlamak ve Genel Kurula sunmak.
d) Birlik tüzüğünde yapılacak değişiklik önerilerini hazırlamak ve Genel Kurula sunmak,
e) Birlikçe tahsil olunacak tazminat ve telif ücretlerinden kesilecek birlik payını genel kurula sunmak.
f) Tarifeleri hazırlamak.
g) Eser veya hak sahibinden mali hakları devralınarak çoğaltımı yapılan süreli olmayan yayınlar üzerinde birden fazla hak sahipliği olduğu durumlarda anlaşmazlık halinde ücret dağıtımına ilişkin paylaşım yönergesini düzenlemek ve Genel Kurula sunmak,
h) Üyelik başvurularını karara bağlamak,
i) Birlik tüzüğü ile öngörülen kriterler doğrultusunda üyelik türlerine ilişkin işlemleri gerçekleştirmek.
j) Birliğin çalışma ve işleyişine ilişkin yönergeleri hazırlamak ve genel kurula sunmak.
k) Birliğin izleyeceği haklar için gerekli olan sözleşme tipleriyle, hak sahiplerine yardımcı olmak üzere onların ilgililerle yapacakları sözleşme tiplerini hazırlamak.
l) Denetleme Kurulu raporlarının tesliminden itibaren birer örneğini on beş gün içinde Bakanlığa göndermek.
m) Yıllık şeffaflık raporunda yer alan mali bilgiler ile birliğin hesaplarını yeminli mali müşavire onaylatmak.
n) Genel kurul gündemini belirlemek ve gündeme konu bilgi ve belgeleri genel kurul toplantısından en az on beş gün önce üyelerin bilgisine sunmak.
o) Temsilcilik açılmasına karar vermek.
p) Birliğin aynı amaçlı uluslararası kuruluşlara katılmaları veya bunlarla işbirliği yapmaları konularında karar vermek.
r) Kuruluş amaçları ile ilgili konularda Bakanlıkla işbirliği yapmak, Birlikçe gerçekleştirilecek etkinlikleri Bakanlığa bildirmek.
s) Kanunun 81 inci maddesi gereğince kurulacak komisyonda görev alacak Birlik temsilcilerini tespit etmek.
t) Üyelerin haklarının tecavüze uğraması halinde, Kanunun 75 inci maddesinde öngörülen şikayet yetkisini kullanmak.
u) Birliğin amacına ve faaliyet alanına ilişkin şirket kurmasına ve kurulmuş olan şirketlere ortak olmasına dair karar almak ve onaya sunmak.
ü) Taşınmaz mal alınması ve satılması, bunlar üzerinde ayni haklar tesis edilmesi kararı almak ve onaya sunmak.
v) Birliğin borç almasına, borç vermesine ya da alınan borçlar için teminat vermesine karar vermek ve onaya sunmak.
y) Birlik kaynaklarının etkili, ekonomik ve verimli bir şekilde elde edilmesini ve kullanılmasını sağlamak.
z) Mevzuat ve Birlik tüzüğüyle verilen diğer işleri yapmak.
Birliğin Temsili
Madde 22- Yönetim Kurulu, birliğin yürütme ve temsil organı olup bu görevini mevzuata ve birlik tüzüğüne uygun olarak yerine getirir. Temsil görevi; Yönetim Kurulu’nca, üyelerden birine, genel sekretere veya bir üçüncü kişiye verilebilir.
Denetleme Kurulu
Madde 23- Denetleme Kurulu, Genel Kurulda gizli oyla seçilen en az üç üyeden oluşur. Ayrıca asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Denetleme Kurulu seçimi izleyen yedi gün içinde asıl üyeler içinden bir Başkan seçer.
Denetleme Kurulunun Görevleri
Madde 24- Birlikte iç denetim esastır. Genel kurul, Yönetim Kurulu veya Denetleme Kurulu tarafından iç denetim yapılabileceği gibi, bağımsız denetim kuruluşlarına da denetim yaptırılabilir. Genel kurul, Yönetim Kurulu veya bağımsız denetim kuruluşlarınca denetim yapılmış olması, Denetleme Kurulunun yükümlülüğünü ortadan kaldırmaz.
Denetleme Kurulu;
a) Yönetim Kurulunun işlemlerinin mevzuata ve birlik tüzüğüne uygun olup olmadığını,
b) Birliğin defter, hesap ve kayıtlarının mevzuata ve birlik tüzüğüne uygun olarak tutulup tutulmadığını,
c) Telif gelirlerinin arttırılmasına yönelik çalışmalar yapılıp yapılmadığını,
ç) Birlik harcamalarının mevzuata ve birlik amacına uygun olup olmadığını, bir yılı geçmeyen aralıklarla ve birlik tüzüğünde ve Yönergelerde tespit edilen esas ve usullere göre denetler.
Bu hususlara ilişkin bilgi, belge ve değerlendirmelerin yer aldığı denetim sonuçlarını bir rapor halinde Yönetim Kurulu’na ve toplandığında Genel Kurul’a sunar.
Denetleme Kurulu üyelerinin istemi üzerine, her türlü bilgi, belge ve kayıtların, birlik yetkilileri tarafından gösterilmesi veya verilmesi, yönetim yerleri, müesseseler ve eklentilerine girme isteğinin yerine getirilmesi zorunludur.
Teknik-Bilim Kurulu
Madde 25- Teknik-Bilim Kurulu, Genel Kurulda gizli oyla seçilen en az üç üyeden oluşur. Ayrıca asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Teknik-Bilim Kurulu, seçimi izleyen yedi gün içinde asıl üyeleri arasından bir başkan seçer.
Teknik-Bilim Kurulunun Görevleri
Madde 26- Teknik-Bilim Kurulu, meslek birliğinin uzmanlık alanına giren konularda inceleme ve araştırmalar yapmak, ilgili kurullara önerilerde bulunmak, Yönetim Kurulunca incelenmesi istenilen konularda raporlar düzenlemek, bunların bir örneğini Yönetim Kuruluna, bir örneğini de Denetleme Kuruluna vermek ve Birlik Tüzüğünde belirtilen diğer işleri yapmakla görevlidir.
Kurul Başkanı veya Kurul tarafından gerekli görülürse konuyla ilgili kurum ve kuruluşların temsilcileri veya kişiler bilgi ve görüşleri alınmak üzere kurul toplantılarına çağırılabilir.
Haysiyet Kurulu
Madde 27- Haysiyet Kurulu, Genel Kurulda gizli oyla seçilen en az üç üyeden oluşur. Ayrıca asıl üye sayısınca yedek üye seçilir. Kurul seçimi izleyen yedi gün içinde asıl üyeler arasından bir Başkan seçer.
Haysiyet Kurulunun Görevleri
Madde 28- Haysiyet Kurulu, disiplin yönergesini uygulamakla görevlidir.
Disiplin yönergesini Haysiyet Kurulu hazırlar, Yönetim Kurulu tarafından incelenir ve Genel Kurul’da kabul edilir.
Haysiyet Kurulu tarafından; re’sen ya da Yönetim Kurulunun talebi üzerine disiplin incelemesi yapılır, iç tüzük ve disiplin yönergesinde öngörülen disiplin cezaları ile üyelikten çıkarmaya ilişkin kararlar verilir. Haysiyet Kurulu kararlarına karşı yargı yolu açıktır.
Zorunlu organların toplantı ve karar yeter sayısı
Madde 29- YAYBİR Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Haysiyet Kurulu ve Teknik – Bilim Kurulları en az üye tam sayısının salt çoğunluğuyla toplanır ve toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla karar alır. Mazeretsiz olarak üst üste üç toplantıya katılmayan üyelerin ilgili kurul üyeliği düşer.
Zorunlu organlara üye olmayanların seçimi
Madde 30- YAYBİR Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Haysiyet Kurulu ve Teknik – Bilim Kurullarına, birliğe üye olmayan kişiler seçilebilir. Bunun için genel kurulda hazır bulunan oyların onda birinin teklifi ile aday gösterilmeleri ve genel kurul tarafından seçilmeleri gerekir. Bu kişilerin sayısı kurul üye tam sayısının salt çoğunluğunu geçemez.
Birlik zorunlu organ üyelerinin yükümlülükleri
Madde 31- YAYBİR zorunlu organ üyeleri, görevlerini tedbirli bir yöneticinin özeniyle yerine getirmek ve birliğin menfaatlerini dürüstlük kurallarına uyarak gözetmek yükümlülüğü altındadır.
Birliğin Yönetim Kurulu ve Denetleme Kurulu üyeleri, aşağıdaki bilgileri yıllık olarak hazırlar ve genel kurula beyan eder:
a) Meslek birliğinden hak sahibi olarak alınan tutar.
b) Meslek birliğinden alınan diğer ödemeler ve bu gelirin nereden elde edildiği.
c) Meslek birliğinden elde edilen herhangi bir menfaat.
ç) Kişisel çıkarlar ile meslek birliği çıkarları arasında veya meslek birliğine karşı yükümlülükler ile başka kişilere ilişkin yükümlülükler arasında olabilecek fiili veya muhtemel çatışma.
Birlik Organlarına Seçilenlerin Üyeliğinin Sona Ermesi
Madde 32- Birlik Genel Kurulu ile Yönetim Kurulu, Denetleme Kurulu, Haysiyet Kurulu ve Teknik Bilim Kurulu asıl üyeliğine seçilenlerin:
a) Tüzel kişiliğinin sona ermesi, üyelikten çekilmesi veya üyelikten çıkarılması halinde yerine ilk yedek üye çağrılır.
b) Tüzel kişiliğin temsilcisinin çekilmesi veya çıkarılması halinde yerine tüzel kişiliğin yeni temsilcisi çağrılır.
Şubeler
Madde 33- Birlik, ihtiyaçları doğrultusunda Yönetim Kurulunun önerisi ve Genel Kurulun kararıyla birliğe bağlı olarak tüzel kişiliği ve bünyesinde organları bulunmayan şube açabilir. Şubeler kendi bölgelerindeki üyelerle Birlik merkezi arasındaki bağlantıyı sağlarlar. Şubelerde çalıştırılacak personel, Birlik personeli statüsündedir.
Şubeler, birlik genel kurullarında temsil edilmezler. Şubenin adresi, Yönetim Kurulu kararıyla şube yetkilisi olarak görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından Bakanlığa yazılı olarak bildirilir.
4. BÖLÜM: Mali Hükümler
Hesap Dönemi
Madde 34- Birliğin hesap dönemi bir takvim yılıdır. Hesap dönemi 1 Ocak’ta başlar ve 31 Aralık’ta sona erer.
Birliğin Gelirleri
Madde 35- Birlik gelirleri şunlardır:
a) Telif gelirlerinin ve tazminatların tahsilinden elde edilen gelirler ile bu gelirlerin yatırımından doğan gelirler.
b) Giriş aidatı ve üyelik aidatı gelirleri ile telif gelirlerinin ve tazminatların tahsilinden elde edilen gelirlerden kesilecek birlik payları.
c) Bağışlardan ve ölüme bağlı tasarruflardan elde edilen gelirler.
ç) Sahip olduğu herhangi bir malvarlığı ile bu varlıklarından doğan gelirler.
d) Diğer gelirler.
Birinci fıkranın (a) bendinde belirtilen gelirler, diğer gelirlerden ayrı bir hesapta tutulur. Birlik gelirleri alındı belgesi veya fatura ile tahsil edilir.
Birlik Payı
Madde 36- Birliğin Toplu Hak Yönetimi Kaynaklı Gelirler ile Hukuki Takip Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Telif gelirleri, tazminatlar ve bu gelirlerle yapılan yatırımlardan elde edilen gelirden kesilecek birlik payları aşağıdaki gibidir;
1) Telif Hakkı İhlallerinden Kaynaklanan Tazminatlarının Paylaşım Ve Dağıtımında Kesilecek Birlik Payları:
a) Uzlaşma ve Ceza Tazminatlarında Birlik Payı: Tahsil olunan tazminatlardan; Zorunlu Tahsilat Giderleri düşüldükten sonra kalan tutarının %20’si YAYBİR payı olarak ayrılır, geriye kalan tutar Toplu Hak Yönetimi Kaynaklı Gelirler ile Hukuki Takip Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak tazminata konu olan eser ya da eserlerin mali haklarını elinde bulunduran Üyelere dağıtılır.
b) Hukuki Tazminatlarda Birlik Payı: Tahsil olunan tazminatlardan; Zorunlu Tahsilat Giderleri düşüldükten sonra, kalan tutarının %20’si YAYBİR payı olarak ayrılır, geriye kalan tutar Toplu Hak Yönetimi Kaynaklı Gelirler ile Hukuki Takip Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak tazminata konu olan eser ya da eserlerin mali haklarını elinde bulunduran Üyelere dağıtılır.
c) Şahsi Kullanım Amaçlı Çoğaltım Tazminatlarında Birlik Payı: Tahsil olunan tazminatlardan; Zorunlu Tahsilat Giderleri düşüldükten sonra, kalan tutarının %10’u YAYBİR payı olarak ayrılır, geriye kalan tutar Toplu Hak Yönetimi Kaynaklı Gelirler ile Hukuki Takip Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak tazminata konu eser ya da eserlerin mali haklarını elinde bulunduran üyelere dağıtılır.
2) Toplu Hak Yönetiminden Kaynaklanan Lisanslama Bedellerinin Paylaşım Ve Dağıtımında Kesilecek Birlik Payları:
a) Kısmi Kopyalamada Birlik Payı: Kullanım Esasına Göre Lisanslama, Kullanıcı Sayısı ve/veya Teçhizat Sayısına Göre Lisanslama ve Katalog Lisanslamalarda Lisans bedellerinin %20’si YAYBİR payı olarak ayrılır, kalan tutarlar Toplu Hak Yönetimi Kaynaklı Gelirler ile Hukuki Takip Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Hak Sahiplerine dağıtılır.
b) Ödünç Vermede Birlik Payı: Kullanım Esasına Göre Lisanslama, Kullanıcı Sayısı ve/veya Teçhizat Sayısına Göre Lisanslama ve Katalog Lisanslamalarda Lisans bedellerinin %20’si YAYBİR payı olarak ayrılır, kalan tutarlar Toplu Hak Yönetimi Kaynaklı Gelirler ile Hukuki Takip Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Hak Sahiplerine dağıtılır.
c) Kamuya Ödünç Vermede birlik payı: Lisans bedellerinin %20’si YAYBİR payı olarak ayrılır, kalan tutarlar Toplu Hak Yönetimi Kaynaklı Gelirler ile Hukuki Takip Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Hak Sahiplerine dağıtılır.
d) Yurtdışından Elde Edilen Toplu Hak Yönetimi ve Lisanslama Bedellerinde birlik payı: Tahsil edilen bu bedellerinin %30’u YAYBİR payı olarak ayrılır, kalan tutarlar Toplu Hak Yönetimi Kaynaklı Gelirler ile Hukuki Takip Gelirleri Paylaşım ve Dağıtım Yönergesi’nde belirlenen usul ve esaslara uygun olarak Hak Sahiplerine dağıtılır.
e) Telif gelirleri, tazminatlar ve bu gelirlerle yapılan yatırımlardan elde edilen gelirden kesilecek birlik payı oranı, telif gelirleri ve tazminat kesinti payları oranı ile aynı olacaktır.
Dağıtım ve Dağıtım Yönergesi
Madde 37- Birlikçe tahsil edilen telif geliri, birlik payı düşüldükten sonra, tazminat bedelleri ise tahsili giderleri ile birlik payı düşüldükten sonra tahsil edildiği mali yılın sonundan itibaren en geç dokuz ayı geçmemek kaydı ile mümkün olan en kısa sürede ödenir. Bu süreler, kullanım listelerinin tespit edilememesi veya hak sahiplerinin belirlenememesi gibi durumlarda Birlikçe uzatılabilir. Dağıtım yönergesi; dağıtım kriterleri ile dağıtılamayan gelirlere ilişkin kuralları içerir.
Dağıtımlara ilişkin ödeme listesi yıllık olarak Bakanlığa bildirilir.
Dağıtılamayan gelirler
Madde 38- Gelirlerden; meslek birliklerince temsil edilen hak sahiplerine ödenmesi gereken ancak ilgili hak sahiplerinin tespit edilememesi veya ulaşılamaması nedeniyle dağıtım maddesinde belirlenen tarihe kadar dağıtılamayan miktarlar, birlik tarafından ayrı bir hesapta tutulur.
Birlik, meslek birliklerince temsil edilen hak sahiplerini tespit etmek ve ulaşmak için dağıtım maddesinde belirlenen sürenin bitiminden sonra en geç üç ay içerisinde, üyeleri ile temsilcilik sözleşmesi bulunan kuruluşlara ilgili bilgileri iletmek başta olmak üzere, gerekli tüm tedbirleri alır. Bu bilgiler arasında, mümkün olduğu ölçüde, eser veya bağlantılı hak konusunun adı, hak sahibinin adı, ilgili yayımcı veya yapımcı ile hak sahibinin tanımlanmasına yardımcı olabilecek diğer bilgiler yer alır. Alınan tedbirlerin sonuçsuz kalması halinde meslek birliği, üç aylık sürenin bitiminden en geç bir yıl sonra söz konusu bilgileri internet sitesinde yayımlar.
Birlikçe hak sahiplerinin tespitine ve ulaşılmasına yönelik tüm tedbirlerin alınmasına rağmen gelirlerin tahsil edildiği mali yılın sonundan itibaren üç yıl içerisinde hak sahiplerine dağıtılamayan tutarlar ve bu tutarlardan elde edilen faiz ve diğer gelirler, hak sahiplerinin hakları saklı kalmak kaydı ile dağıtım yönergesi kapsamında kullanılır.
Kurul Üyelerine ve Görevlilere Yapılacak Ödemeler
Madde 39- Birlik zorunlu organlarının kamu görevlisi olmayan başkan ve üyelerine ücret verilebilir. Zorunlu organ üyeleri dışındaki üyelere ücret ve huzur hakkı veya başka bir ad altında herhangi bir karşılık ödenemez. Birlik hizmetleri için görevlendirilecek üyelere verilecek gündelik ve yolluk miktarları, genel kurul tarafından tespit olunur.
Defter ve Kayıtlar
Madde 40- Yönetmelik’in “Defter Tutma Esasları” başlıklı 46., “Tutulacak Defterler” başlıklı 47., “Kayıt Usulü” Başlıklı 48., “Kayıt Zamanı” başlıklı 49., “Hesap Dönemi” başlıklı 50., “Defterlerin Tasdiki” başlıklı 51.,”Gelir ve Gider Belgeleri” başlıklı 52. madde hükümleri bu Birlik için de uygulanır.
Yıllık şeffaflık raporu
Madde 41- Birlik tarafından takvim yılı esas alınarak, her yıl ağustos ayı sonuna kadar Yönetmeliğin eki EK-3’te yer alan “Meslek Birlikleri Tarafından Hazırlanacak Yıllık Şeffaflık Raporunda Yer Alması Gereken Bilgiler”de belirtilen konuları içeren şeffaflık raporu düzenlenir ve en az beş yıl boyunca internet sitesinde yayınlanır.
5. BÖLÜM
Birlik Tüzel Kişiliğinin Sona Ermesi, Fesih, Kendiliğinden Dağılmış Sayılma ve Tasfiye
Madde 42- Yönetmelik’in “Genel Kurul kararıyla sona erme” başlıklı 43 üncü, “Kendiliğinden sona erme” başlıklı 44 üncü, “Tasfiye” başlıklı 45 inci madde hükümleri bu Birlik için de uygulanır. Fesih, infisah veya diğer nedenlerle Birliğin sona ermesi halinde tasfiye usulü Genel Kurul kararı ile belirlenir.
6. BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Yetki Belgesi
Madde 43- Birlik, hak sahiplerince verilecek yetki belgesine konu hakları kendi adına kullanmaya, üçüncü kişilere kullandırmaya, kullanmaktan men etmeye, kullanımlar karşılığında ödenen ücreti tahsil etmeye, bu hakların takibi ve tahsili için her türlü kazai, idari ve icrai yollara başvurmaya ve takip etmeye yetkili ve yükümlüdür. Bunun için üyeler, Kanunun 20 nci maddesi uyarınca ve değişik 80 inci maddesi çerçevesinde Meslek Birliklerine Verilecek Yetki Belgesi Hakkında Yönetmelik ile belirlenen genel esaslara uygun bir yetki belgesini birliğe verirler.
Sözleşmelerde Göz Önünde Bulundurulacak Ölçütler
Madde 44- Birlik, aldığı yetki belgeleri çerçevesinde süreli olmayan yayınların kullanımına ve tarifelere ilişkin sözleşmeleri yaparken:
a) Süreli olmayan yayınların topluma yaygın bir şekilde iletiminde devamlılık sağlanması,
b) Ulusal ve uluslararası uygulamalar dikkate alınarak, eserlerin yayınlarda kullanımı karşılığı ödenecek ücretlerin makul seviyede belirlenmesi,
c) Rekabeti bozucu şartların oluşturulmaması,
d) Eserlerin kullanım sıklığı,
e) Pazar oranı,
f) Kullanılan her eser başına bir ücret,
g) Sabit ücret
gibi ölçütleri göz önünde bulundurur.
Yukarıdaki ölçütler esas alınarak, kullanıcılar ile ilgili alan meslek birlikleri arasında yapılacak sözleşmelerde, ödemelerin yapılacağı yer ile meslek birlikleri arasındaki paylaşım esas ve usulleri gösterilir.
Uyuşmazlıkların Çözümü
Madde 45- Birlik ile kullanıcılar arasında yapılan sözleşmelerde, taraflar arasında sözleşmenin uygulanmasından doğabilecek uyuşmazlıkların tahkim yoluyla veya oluşturulacak uzlaştırma kurulu aracılığıyla çözümlenmesi öngörülebilir.
7. Bölüm: Son Hükümler
Uluslararası Kuruluşlarla İlişkiler ve Temsilcilik Sözleşmeleri
Madde 46- Meslek birlikleri, tüzüklerinde gösterilen amaçları gerçekleştirmek üzere uluslararası faaliyette veya işbirliğinde bulunabilir, yurt dışında temsilcilik açabilir, yurt dışında birlik veya üst kuruluş kurabilir veya yurt dışında kurulmuş birlik veya kuruluşlara katılabilirler. Bu faaliyetleri ile işbirliği sonucunda yapılacak protokol ve temsilcilik sözleşmeleri Bakanlığa bildirilir.
Meslek birlikleri; hakların yönetimi, tarifeler, dağıtımlar ve birlik payı gibi konularda akdettiği temsilcilik sözleşmesi kapsamında temsil edilen hak sahipleri ile kendi üyeleri arasında ayrım yapamaz.
Meslek birlikleri, temsilcilik sözleşmesi kapsamında yönettiği haklardan dolayı elde ettiği gelirden, birlik payı hariç olmak üzere, temsil edilen meslek birliğinin açık rızası olmadıkça kesinti yapamaz.
Meslek birlikleri tarafından temsilcilik sözleşmesi yapılan kuruluşlara yılda en az bir kez aşağıdaki konularda bilgilendirme yapılır:
a) Meslek birliği tarafından bir temsilcilik sözleşmesi çerçevesinde yönettikleri haklara ilişkin, her bir hak kategorisi ve kullanım türü için tahakkuk eden gelir ve ödenen tutar ile tahakkuk eden ancak ödenmeyen gelirler.
b) Kesilen birlik payı.
c) Birlik payı dışında yapılan kesintiler.
ç) Temsilcilik sözleşmesi kapsamında yapılan ya da reddedilen sözleşmeler hakkında bilgiler.
d) Genel kurul tarafından alınan hakların yönetimi ile ilgili olan kararlar.
Bakanlığın Denetimi
Madde 47- Birlik idari ve mali yönden Bakanlığın denetimine tabidir. Bu denetim; Birliğin Kanun, Yönetmelik, ilgili mevzuat ve tüzük kapsamındaki görev ve yükümlülüklerin yerine getirilmesi, defterlerin ve kayıtların mevzuata uygun olarak tutulması, tarifelerin Kanunda öngörülen esaslara göre düzenlenmesi, yönetilen haklara ilişkin her türlü bedelin tahsilini ve dağıtımını mevzuata uygun bir şekilde gerçekleştirilmesi konularını kapsar.
İlgili Mevzuat
Madde 48- Bu Yayıncılar Telif Hakları ve Lisanslama Meslek Birliği-YAYBİR Tüzüğü’nde hüküm bulunmayan hallerde “Telif Hakları Alanında Meslek Birlikleri Yönetmeliği” hükümleri uygulanır.
Yürürlük
Madde 49- Bu Tüzük, YAYBİR Genel Kurulu kararı ile yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 50- Bu Tüzük hükümlerini Genel Kurul adına YAYBİR Yönetim Kurulu yürütür.