YAYBİR 2015 Yılı Korsanla Mücadele Raporu
Yayıncılar Telif Hakları ve Lisanslama Meslek Birliği – YAYBİR faaliyetlerinin merkezinde telif hakkı ihlallerinin önlenmesi bulunmaktadır. YAYBİR, telif hakları ihlallerinin etkin biçimde önlenmesi ve yaptırımların hızla uygulanması için yasal ve kurumsal çerçevenin iyileştirilmesine yönelikte öneriler geliştirmekte, mevzuat değişikliği çalışmalarına aktif olarak katılmaktadır.
Sürdürülebilir ve etkin bir mücadele için caydırıcı yöntem ve yaptırımların (baskınlar ve denetimler) yanı sıra telif hakkı bilincinin toplumda yaygınlaştırılması, kamu görevlilerinin bilgilendirilmesi, sektör bileşenlerinin ve kullanıcıların uyarılması gibi bir dizi çalışmayı da birlikte yürütmektedir.
Bu çerçevede YAYBİR telif hakları ihlallerine karşı 2015 yılında da İl ve İlçe Emniyet Müdürlükleri, İl Denetim Komisyonları, İl ve İlçe Jandarma Komutanlıkları, Cumhuriyet Savcılıkları, Belediyeler, Kaymakamlıklar, Üniversiteler ve Vergi Daireleri ile koordineli olarak mücadelesini sürdürdü.
Korsanla mücadeleyi sürekli kılmak ve caydırıcılığı artırmak amacıyla yıl içerisinde oluşturulan eylem planı kapsamında Türkiye genelinde tüm il ve ilçe Emniyet Müdürlükleri, Vergi Daireleri, Belediyeler, Üniversiteler, Jandarma Komutanlıklarına denetimlerde gereken desteğin sağlanması yönünde uyarı ve bilgilendirme amaçlı yazılar gönderildi.
Yine bu hususta Türkiye genelinde denetim gerçekleştirmiş olduğumuz 900’e yakın kırtasiye ve fotokopi işletmesine yazı gönderildi. Gönderilen yazıda bundan sonra sadece güvenlik güçlerinin denetimleri ile sınırlı kalınmayacağı suç unsuruna rastlanılan tüm işletmelerle ilgili bağlı oldukları Vergi Daireleri ve Sosyal Güvenlik Kurumlarına da şikâyetlerde bulunacağımızı bildirdik. Bunun üzerine ilgili Vergi Daireleri ve Sosyal Güvenlik Kurumlarına şikâyet dilekçelerimizi göndererek bu işletmelerin kayıtdışılık yönünden denetlenmesi talebimizi ilettik. Bu taleplerimize olumlu geri dönüşler oldu ve yapmış olduğumuz çalışmaların ülke ekonomisine sağladığı katkı için memnuniyetlerini belirterek şikayetlerimizi titizlikle incelemeye aldılar.
Birliğimize ulaşan ihbarlar neticesinde ilgili ilin Valilik ve il Denetim Komisyonlarına izinsiz fotokopi, bandrolsüz ve usulsüz bandrol kullanımı ve sertifika denetimi yapılması için gerekli başvurular yapıldı, ilgili denetimlerin yapılması sağlandı.
Dijital korsanla mücadele için internet sitemiz üzerinden çalışan Uyar – Kaldır Sistemi devreye alındı. Üyelerimizin ihlalin gerçekleştirildiği site için kendi ihtarnamelerini gönderebileceği sistemde işlemlerin hangi sırayla gerçekleşeceği sitemizde detaylı bir şekilde anlatılmakta.
Üyelerimizin hak sahibi oldukları eserler üzerindeki telif haklarının korunması ve hak ihlallerinin önlenmesi kapsamında İl Denetim Komisyonları vasıtasıyla araştırma, izleme ve tespit faaliyetlerinde kullanılmak üzere iki (2) adet binek araç Meslek Birliğimiz tarafından kiralanarak İstanbul Emniyet Müdürlüğü Güvenlik Şube Müdürlüğü emrine tahsis edildi.
Nisan ve Haziran ayları içerisinde fotokopi makinesi ithalatçısı firmalarla toplantılar düzenlendi. İzinsiz fotokopiye karşı neler yapılabileceği görüşüldü ve oldukça verimli geçen toplantılarda ithalatçı firmalarla fikir alış verişi yapıldı.
2015 yılında Telif hakları ihlallerinin önlenmesinde uygulamada yaşanan sorunların giderilmesi için, konunun taraflarından olan kurumlarla çeşitli seminerler, toplantılar düzenlendi.
Tüm bu çalışmalar neticesinde 2015 yılında kültür, akademik, ithal, fotokopi ve dijital başlıklar altında gerçekleştirdiğimiz 333 baskında ele geçen 1.985.416 materyalin dökümü aşağıdaki gibi oluştu.
İzinsiz fotokopi ile mücadele: 2015 Fotokopi Kampanyası 07 Ocak – 17 Aralık tarihleri arasında gerçekleştirildi. İstanbul, Bolu, Eskişehir, Tokat, Trabzon, Mersin, Sakarya, Kırıkkale, Denizli, Nevşehir, Edirne, Tekirdağ, Van, Isparta, Kırklareli, Konya, Ankara, Düzce, Aydın, Çanakkale ve Adana olmak üzere 21 ayrı ilde 2 birlik avukatı ve il denetim komisyonları tarafından organize edilen 114 baskın gerçekleştirildi. Bu baskınlar neticesinde; 288 fotokopi kitap, 446 bandrolsüz kitap, 440 kitap kapağı, 93 forma, 2 matbaa makinesi, 3 pdf kitap, 35 flash bellek, 2 fotokopi makinesi, 9 CD, 21 hard disk ve 1 bilgisayar olmak üzere toplam 1.340 materyal ele geçirildi.
Akademik kitapların korsanına karşı yürütülen mücadele: 2015 yılında gerçekleştirilen baskınların 3 tanesinde yerli akademik korsan kitaba rastlandı. Ankara, İstanbul ve Nevşehir illerinde gerçekleşen baskınlarda 3.354 korsan kitap yakalandı.
Kurgu/kurgu dışı kitapların korsanına karşı yürütülen mücadele: İstanbul, Ankara, Antalya ve Kocaeli olmak üzere 4 ayrı ilde 105 baskın gerçekleştirildi. Bu baskınlar neticesinde 216.349 kitap, 141.160 kitap kapağı, 450.000 kitap sayfası, 550.830 forma, 2.882 kalıp, 268 aydınger, 319 bandrol ve 37 makine olmak üzere toplam 1.361.845 materyal ele geçirildi.
2015 yılında gerçekleştirilen kültür baskınları sonucunda en fazla korsanı yakalanan kitap yayınevi sıralaması Pegasus Yayınları – James Dashner – Labirent Ölüm Emri, Arkadya Yayınları – Sarah Jio – Mart Menekşeleri, Doğan Yayıncılık – Ahmet Sever – Abdullah Gül ile 12 Yıl, Pan Yayıncılık – Jostein Gaarder – Sofinin Dünyası, Yapı Kredi Yayınları – Sabahattin Ali – Kuyucaklı Yusuf, Can Yayınları – Can Dündar – Abim Deniz, Postacı Yayınları – Ahmet Şık – Paralel Yürüdük Biz Bu Yollarda, Timaş Yayınları – İlber Ortaylı – Türklerin Tarihi, Destek Yayınları – Akilah Azra Kohen – Pi ve Artemis Yayınları – İpek Ongun – Nerde Kalmıştık şeklinde oluştu.
İthal kitapların korsanına karşı yürütülen mücadele: Özellikle İstanbul ’da Akmar, Özdemir Marmara ve Özbek pasajları, Ankara’da Olgunlar Sokak ve İzmir’de Sevgi Yolu olarak bilinen bölgede sıkı denetimler gerçekleştirdi. İstanbul, Ankara, İzmir ve Malatya olmak üzere 4 ilde gerçekleştirilen 29 baskın neticesinde 207.232 kitap, 14.170 kitap kapağı, 233.350 forma, 358 kalıp, 409 aydınger, 1.200 CD ve 7 matbaa makinesi olmak üzere Toplam 456.726 materyal ele geçirildi.
2015 yılında gerçekleştirilen ithal baskınları sonucunda en fazla korsanı yakalanan kitap sıralaması Oxford (New Headway), Pearson (Doctor Faustus), MacMillan (IELTS Introduction), Black Cat (Mystery in San Francisco), Puffin Books (Diary of a Vimpy Kid), Express Publishing (Grammerway 4), Cambridge (Connect Book), Edinumen (Nuevo Prisma), Heinle Cengage (World English), Hueber (Tangram Aktuel) şeklinde oluştu.
Tasniflenmemiş kitaplar: Bu baskınların haricinde İstanbul, Ankara ve Malatya illerinde 82 baskın daha gerçekleştirilmiş, ele geçirilen 100.126 kitap, 2.000 kitap kapağı, 60.000 forma, 5 kalıp 13 CD ve 7 makine olmak üzere toplam 162.151 materyal için tasnif işlemleri devam etmektedir.
Dijital alandaki takipler
2015 yılında Uyar – Kaldır Sistemi dışında Birliğimiz tarafından hakkında işlem yapılan web siteleri aşağıdaki tablodaki gibi oluştu.